Το Αρχείο Σύγχρονων Ελλήνων Συγγραφέων του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) αποτελεί μια προσπάθεια συστηματικής καταγραφής και παρουσίασης της τρέχουσας λογοτεχνικής παραγωγής της χώρας μας. Το Αρχείο Σύγχρονων Ελλήνων Συγγραφέων ξεκινάει παίρνοντας ως βάση τους συγγραφείς, τους τίτλους και τους εκδότες που έχουν καταγραφεί στη ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ.
Κάθε συγγραφικό λήμμα περιλαμβάνει βιογραφικό σημείωμα, πλήρη εργογραφία, τίτλους βραβείων και διακρίσεων, μεταφραστικό έργο και μεταφράσεις, απόσπασμα χαρακτηριστικού έργου, που δεν υπερβαίνει τις 800 λέξεις, φωτογραφία, οπτικοακουστικό υλικό (ηχογραφημένες ή βιντεοσκοπημένες αναγνώσεις διάρκειας 3 λεπτών σε ψηφιακή μορφή), αλλά και επίσημες ιστοσελίδες, ιστολόγια και διαδικτυακούς τόπους, που παρουσιάζονται ως σύνδεσμοι για να αποκτήσουν οι χρήστες πρόσβαση σε ευρύτερο πληροφοριακό υλικό.
Το Αρχείο Σύγχρονων Ελλήνων Συγγραφέων είναι ανοιχτό σε όλα τα λογοτεχνικά σωματεία και σε όλους τους συγγραφείς που θέλουν να φιλοξενηθούν στις σελίδες του, ενημερώνεται συνεχώς με τα καινούργια στοιχεία της λογοτεχνικής βιβλιοπαραγωγής, ενώ προετοιμάζεται η ενημέρωσή του με βασική κριτικογραφία.
Παράλληλα με το Αρχείο Σύγχρονων Ελλήνων Συγγραφέων λειτουργεί το Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών που έχουν γεννηθεί από τον 19ο αιώνα έως το 1940. Το Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών έχει συγκροτηθεί σε συνεργασία με το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) και περιλαμβάνει βιογραφικό, εργογραφία και βιβλιογραφία, καθώς και φωτογραφίες συγγραφέων και χειρογράφων.
Η δημιουργία αρχείων για τους συγγραφείς και η συνεχής ενημέρωσή τους είναι μια διαδικασία «ζωντανή», που ελπίζουμε ότι θα βρει ανταπόκριση στους ανθρώπους του βιβλίου και θα κερδίσει την συμπάθειά τους για ενδεχόμενα λάθη ή παραλήψεις. Είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε συμπλήρωση ή διόρθωση που μπορείτε να στέλνετε με e-mail στη διεύθυνση fkaramanli@ekebi.gr ή με fax στο 210 9200305 (υπόψην Γραφείου Συγγραφέων). Επίσης, για περαιτέρω πληροφορίες μπορείτε να καλείτε στο 210 9200323 (κα. Φιλίτσα Καραμανλή).
Το Διεθνές Κέντρο Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου σας προσκαλεί στο Συμπόσιο που διοργανώνει, με τίτλο «Υποστήριξη και ανάδειξη του έργου των Συγγραφέων και Μεταφραστών», το Σάββατο 13 Μαρτίου 2010 και ώρα 18.30 στο ξενοδοχείο PLAZA, όπου θα μιλήσουν συγγραφείς, μεταφραστές και δημοσιογράφοι.
Συμμετέχουν: Ιωσήφ Βεντούρας, Εταιρεία Συγγραφέων Λίλυ Εξαρχοπούλου, Εταιρεία Συγγραφέων Κώστας Κουτσουρέλης, συγγραφέας, μεταφραστής Οι δημοσιογράφοι: Ελένη Γκίκα (Έθνος), Βασίλης Ζηλάκος (Ελευθεροτυπία), Κώστας Κατσουλάρης (BookPress), Ξενοφών Μπρουντζάκης (Το Ποντίκι), Πόλυ Χατζημάρκου (Η Δημοκρατική της Ρόδου). Θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.
Είσοδος ελεύθερη για το κοινό Αναρτήθηκε από alef στις 2:37 μ.μ.
Οι «Μεσημβρινές Συνευρέσεις» είναι το πρώτο βιβλίο της Εύας Στάμου που διάβασα. Το βιβλίο είναι μικρό σε μέγεθος, 145 σελίδες, ευκολοδιάβαστο και τολμηρό μαζί. Η Εύα Στάμου τολμά και περιγράφει μέσα από τα οκτώ διηγήματα του βιβλίου τις σεξουαλικές επαφές, τη μοναξιά, την ανάγκη των ανθρώπων να ακουμπήσουν την ελπίδα τους σε κάποιο δικό τους σε μια ιδιαίτερη φάση της ζωής τους. Τις περισσότερες φορές αυτό γίνεται χωρίς χρώμα και άρωμα … ακόμα και η ερωτική πράξη γίνεται καθαρά από ανάγκη!
Ο τρόπος γραφής της συνδυάζει ρεαλισμό και πρόκληση! Δύσκολος συνδυασμός. Καταπιάνεται με στοιχεία της καθημερινής ζωής και παρασύρει τον αναγνώστη σε ένα πολύ διαφορετικό τρόπο σκέψης .... θα έλεγε κανείς, πως τον καλεί να απελευθερωθεί από κάτι ... να βιώσει διαφορετικές εμπειρίες ….Φαντάζομαι πως η συγγραφέας ταυτίζει την πένα της με τις εμπειρίες της ως ψυχοθεραπεύτρια. Προσωπικά, νιώθω ότι η ίδια εμπνέει εμπιστοσύνη γιατί αγαπά το αντικείμενό της! Παρατηρεί τους πρωταγωνιστές των ιστοριών της από απόσταση. Είναι μακριά τους για να μπορούν να κινούνται άνετα στο χώρο, αλλά είναι και τόσο κοντά τους μη τύχει και κρυώσουν!
Οι ήρωες των διηγημάτων του βιβλίου κυκλοφορούν σε πολυσύχναστα μέρη και συνεχώς ψάχνουν να βρουν αυτό το κάτι που θα δώσει φως στη μοναξιά και τους φόβους τους, προσπαθούν να ανακαλύψουν την ταυτότητά τους μέσα από πράγματα και γεγονότα που ποτέ δεν θα τολμήσουν να διεκδικήσουν.
Οκτώ διαφορετικές ιστορίες που μιλούν για τη σαρκική επαφή, τη μοναξιά, την ανικανότητα των ανθρώπων να εκφραστούν. Οι φόβοι, οι ανησυχίες, τα αισθήματα ενοχής και οργής, τα πάθη των σύγχρονων ανθρώπων γίνονται αναπόσπαστο μέρος του βιβλίου.
Ελένη Γκίκα Το γράμμα που λείπει Ένα ποιητικό De profundis της ταλαντούχου ποιήτριας και πεζογράφου
Ελένη Γκίκα, Το γράμμα που λείπει, Άγκυρα 2009, σελ. 95
Το συζητούσα προχθές με τους μαθητές μου: Σε μια επικοινωνιακή κατάσταση, ο πομπός του μηνύματος μπορεί να σκέφτεται περισσότερο ή λιγότερο τον εαυτό του κατά τη στιγμή της εκφοράς, και περισσότερο ή λιγότερο τον δέκτη. Σχηματοποιώντας θα έλεγα ότι ο ποιητής σκέφτεται περισσότερο τον εαυτό του ενώ ο πεζογράφος περισσότερο τον δέκτη-αναγνώστη, ειδικά αν το συγγραφικό του έργο είναι και το μέσο βιοπορισμού του. Δεν έχω υπόψη μου κανένα ποιητή που να έγραφε ποιήματα για να ζήσει, ενώ ξέρουμε πάρα πολλούς πεζογράφους - ο Μπαλζάκ και ο Ντοστογιέφσκι είναι οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις - που ζούσαν από τη συγγραφή. Άλλη διαφορά: οι πεζογράφοι συχνά αυτοβιογραφούνται, ενώ οι ποιητές εξομολογούνται. Η Ελένη Γκίκα χρησιμοποιεί την πεζογραφία για να αυτοβιογραφηθεί, και την ποίηση για να εξομολογηθεί. Τουλάχιστον αυτή την εικόνα έχω από τα τέσσερα μυθιστορήματά της, τα οποία έχουμε παρουσιάσει από το Λέξημα, και τώρα από την τελευταία της ποιητική συλλογή. Το ποίημα είναι όπως το όνειρο, κατά την ψυχαναλυτική εκδοχή τουλάχιστον: προσπαθεί να αποκαλύψει και ταυτόχρονα να κρύψει, κυρίως όταν το περιεχόμενό του έχει σχέση με προσωπικά βιώματα του ποιητή. Και της ποιήτριας. Αν και, μπορούμε να πούμε, η κάλυψη του βιώματος με το ένδυμα της τέχνης δεν έχει μόνο, ή κυρίως, στόχο την απόκρυψη, αλλά και την αισθητική απόλαυση που προσφέρει η ομορφιά του ίδιου του ενδύματος. Και η ομορφιά του ενδύματος με το οποίο «καλύπτει» κρύβοντας και αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα την τραυματική εμπειρία της απώλειας του αγαπημένου σ'A αυτά τα ποιήματά της η Ελένης είναι όντως εξαιρετική. Αλλά θα επιμείνω στο «κρυπτικό» της ποίησης, με μια έννοια ψυχαναλυτική και όχι με την έννοια της σκοτεινότητας, με την οποία κάποιοι ποιητές κρύβουν την κενότητά τους και είναι οι κυρίως υπεύθυνοι της απομάκρυνσης του μεγάλου κοινού από την ποίηση. Επιμένω, γιατί ο τίτλος αυτής της συλλογής είναι γρίφος, και πιθανότατα η Ελένη θέλει να μείνει γρίφος. Μιλώντας για το «Γράμμα που λείπει» δεν σκέφτεται τον αναγνώστη αλλά τον εαυτό της, τον εαυτό της σε ένα αυτοβιογραφικό επεισόδιο το οποίο την είχε φορτίσει υπέρμετρα, και αποφορτίζεται μ'A αυτά τα ποιήματα. Ή μήπως δεν έλυσε και αυτή το γρίφο; Είναι το γράμμα σε μια λέξη ενός σταυρόλεξου; Και ποια λέξη; Είναι ένα πολύτιμο γράμμα που ξαφνικά η Ελένη διαπιστώνει έντρομη ότι λείπει από το κουτί που έχει φυλαγμένα τα γράμματά του, σαν ιερό κειμήλιο; Είναι ένα γράμμα σε μια λέξη που δεν διαβάζεται, και που αυτή ή εκείνη η εκδοχή μας δίνουν άλλη λέξη; Αυτό μόνο η Ελένη το ξέρει. Μπορεί και να το αποκαλύψει ένας άλλος βιβλιοκριτικός, πιο ικανός από εμένα. Πάντως δεν πιστεύω ότι έγινε μόνο για χάρη ενός διακειμενικού εφέ, στο οποίο παραπέμπει η Ελένη παραθέτοντας στην αρχή της συλλογής ένα απόσπασμα από το «Υποθετικό ποίημα» του Μπόρχες. Αυτό δεν ταιριάζει να το γράψει ένας βιβλιοκριτικός, μπορεί να το πει ένας αναγνώστης, αλλά πρώτη φορά μου συνέβη με ποιητική συλλογή (είμαι δηλωμένος λάτρης της πεζογραφίας), να τη ρουφήξω κυριολεκτικά αναβάλλοντας την καθιερωμένη μου σιέστα. Στην πεζογραφία ασχολούμαι κυρίως με πράγματα που με εξιτάρουνε, ενώ στην ποίηση με τις υφολογικές νησίδες. Εδώ θα ξεκινήσω, ως σύγχρονος Αριστοτέλης, αμφιβάλλοντας για την εγκυρότητα του παρακάτω συλλογισμού: «Υπάρχει Θεός, ανακουφισμένη σκέφτηκε, αφού υπάρχει τέτοιο φεγγάρι. Υπάρχει Θεός αφού υπάρχει τέτοια Ομορφιά…». Είναι στίχοι από το πρώτο ποίημα της συλλογής που της δίνει και τον τίτλο. Όμως δεν έχει να κάνει με τη συνηθισμένη πρακτική, ο τίτλος ενός ποιήματος ή ενός διηγήματος να δίνεται και σε ολόκληρη τη συλλογή. Η φράση «το γράμμα που λείπει» απαντάται κάμποσες φορές σε άλλα ποιήματα. Βέβαια θα μπορούσα να πω κι εγώ με τη σειρά μου ότι «Υπάρχει Θεός αφού…». Γιατί να μην είμαι κρυπτικός κι εγώ σαν βιβλιοκριτικός και να είναι μόνο οι ποιητές; Αλλά το παραπάνω μόνο η Ελένη μπορεί να το αποκρυπτογραφήσει. Τελικά ο Καβάφης είναι μια ανεξόφλητη οφειλή. Διαβάζω στίχους και σκέπτομαι αντίστοιχους του Καβάφη. Να είναι κρυπτομνησία από τη μεριά του ποιητή, της ποιήτριας στην προκειμένη περίπτωση; Διαβάζοντας τους στίχους «εγώ, που άλλα νοσταλγώ/ γι άλλα πονάω» (σελ. 28) θυμάμαι τους καβαφικούς στίχους από τη Σατραπεία «Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι' άλλα κλαίει». Ένα ποίημα με μια πρωτότυπη επινόηση είναι το «Η σιγουριά του ερωτηματικού». Εδώ παρελαύνουν σχεδόν όλα τα σημεία στίξεως: «…εκείνη η παλιά/άνω τελεία και/ερωτηματικά. Μόνο ερωτηματικά/υπάρχουν στη ζωή/και αποσιωπητικά…./πώς τον ξεγέλασαν κάποτε τα θαυμαστικά/να το θυμάται./Αυτή τη φορά να μην ξεχάσει την παύλα» (σελ. 38). Το «για λίγη χρυσόσκονη που περίσσεψε» μπορεί να θεωρηθεί σαν ποίημα αλληγορικό, απλά αντιστρέφοντας μια μεταφορά: «…κι ας λάμπει τόσο. /Σαν αυταπάτη. Σαν ψέμα./…/Κι όμως πως γίνεται να ξαναγεννιέται/ένα χρόνο μετά»; (σελ. 42). Και η αντιστροφή: Η αυταπάτη, το ψέμα, λάμπουν κι επανέρχονται, σαν τη χρυσόσκονη με την οποία στολίζουμε το δέντρο κάθε χρόνο. Πιο κάτω διαβάζουμε: «Αλήθεια, πόσο πανικό/ μπορεί ν'A αντέξει ο άνθρωπος/ και τι μπορεί να σου εξασφαλίσει/ μια σοκολάτα στο σκοτάδι» (σελ. 50). Ο τελευταίος αυτός στίχος αποτελεί τον τίτλο του επόμενου ποιήματος. Ελένη μου, τίποτα δεν μπορεί να σου εξασφαλίσει μια σοκολάτα στο σκοτάδι, τίποτα. Πολλές όμως; Τη μεγαλειώδη σου παρομοίωση σ'A αυτό το επόμενο ποίημα, μόνο εγώ μπορώ να τη νιώσω: «Ήρθες/ σαν σοκολάτα στο σκοτάδι». Και τι υπέροχο που είναι αυτό το (πάλι ο Καβάφης): «Αν δεν πνιγείς, στο μεταξύ, στη σαντιγί/ σαν βγεις στον πηγαιμό για τη Μαρέγκα/ να εύχεσαι να πας από σκασμό» (σελ. 69). Στην προηγούμενη βιβλιοκριτική μας μιλήσαμε για υπερδιακειμενικότητα, μια διακειμενικότητα δηλαδή τραβηγμένη από τα μαλλιά. Μια τέτοια βλέπω στους παρακάτω στίχους: «Εκείνο που αλλάζει είναι το παρελθόν γι αυτό κι είναι τρομακτικό το μέλλον μια ανάσα το παρόν έμπλεο με ό,τι έζησα και ό,τι δεν έζησα, λαθρεπιβάτης». Μου θύμισαν τους παρακάτω στίχους από την «Ερωφίλη»: «Τ' οψές εδιάβη, το προχθές πλιο δεν ανιστοράται/ σπίθα μικρή το σήμερο στα σκοτεινά λογάται». «Τα καθησυχαστικά σύμφωνα» είναι επίσης ένα ποίημα πολύ επινοητικό: «Σίγμα/ όπως σιωπή/ θωπευτική/ Πι/ όπως/ πέλαγος…/ Ρο/ ρυάκι γάργαρο». Είναι τα σύμφωνα από το όνομα του αγαπημένου. Μπορεί η λογοτεχνικότητα να δίνει αισθητική δύναμη σε κάποιους στίχους, όμως καμιά φορά η απλότητα δίνει μια πρωτοφανή δύναμη αισθήματος. Θα κλείσω την παρουσίαση αυτής της εξαιρετικής ποιητικής συλλογής με τους παρακάτω στίχους της Ελένης: «Όχι, δεν αποχαιρετιστήκαμε σωστά. / Κι ετούτο τον καημό, κανένας δεν θα μπορέσει/ τελικά να καταλάβει» (σελ. 29).
Μπάμπης Δερμιτζάκης
ΥΓ. Αχ Μπάμπη μου καλέ, πάντα με συγκινείς, τόσο μα τόσο γενναιόδωρος πάντα, αλλά μάλλον σας ξεγελώ λίγο, είμαι και δεν είμαι! Οταν τα γράφω, είμαι. Οταν γίνουν βιβλίο, έχω γυρίσει σελίδα, είμαι μια άλλη σαν την Αλίκη κι εγώ. Τώρα είναι όσα έγιναν και όσα εν δυνάμει θα μπορούσαν αλλά δεν... συνήθως την ζωή που δεν ζήσαμε, την εκδοχή που δεν γνωρίσαμε αλλά με τα ίδια τα γράμματα και τις σιωπές και τις κρυφές πληγές και τις κραυγές που μας πονούν. Γύρευε τί είναι δικό μας και τι θα θέλαμε και τι μας αφορά και τι όχι... Ευχαριστώ, μου λείπουν τα σαββατιάτικα πρωινά κι οι σοκολάτες μας. Απόψε μια Ute Lemper θεική! Φιλί ΥΓ2. Κι εκείνο το "λαθρεπιβάτης" που ακόμα με μπερδεύει? Το έγραψα? Κι ύστερα, μπα, δεν μπορεί να το 'γραψα εγώ, αφού από τέτοιο υπήρξα? Δεν υπήρξα! Ε, Μπάμπη? Μπα... ΥΓ3. Το κείμενο του Μπάμπη Δερμιτζάκη δημοσιεύτηκε στο Λέξημα. Αλήθεια εκείνος ο Μανιάτης ζει? Εντελώς χαθήκαμε, κάτι θα κάνω να μας μαζέψω, μου λείψατε. Πολύ.
Η Κατερίνα πήγε την Τζαννή μου στα χιόνια του Πηλίου
Ηθελα να πώ ότι αυτή η μπλογκογειτονιά με έχει γεμίσει τόσες χαρές απο τόσους μακρινούς και κοντινούς φίλους.
Η αγάπη αυτή των φίλων μου γεμίζει τις μέρες και τιχ νύχτες μου, καθώς είναι άδολη, απρόσμενη, μοναδική. Για το βιβλίο μου γράφουν οι φίλοι και οι φίλες με μια ματιά άκρως πρωτότυπη καθώς δεν ΄γράφουν απο καρδιάς χωρίς να επηρεάζονται απο τις νόρμες και τους συσχετισμούς.
Σήμερα καταθέτω τις μπλογκοπαρουσιάσεις του βιβλίου μου σε διάφορες μορφές. Απο τα υπέροχα βιντεάκια της Κατερίνας μου μέχρι τα κείμενα της Εφης, του Δεποινάριου, της Μαίρης και πρόσφατα την καλλιτεχνική παρουσίαση αποσπάσματος απο την Μαρίνα μου, η μπλογκογειτονιά με έχει γεμίσει απίστευτες χαρές. Και προπάντων, μια αγαλλίαση ότι έχω ανθρώπους που με νοιάζονται, με σκέφτονται, ταυτίζονται μαζί μου και γίνονται συνοδοιπόροι σ΄αυτό το ανηφορικό μονοπάτι της συγγραφής.
Το βιβλίο γράφτηκε στη γειτονιά που ζούσα το πρώτο χειμώνα στο Μόντρεαλ. Η ιστορία βρήκε τον σπόρο της στην πόλη που έζησα πριν πληγωθεί από την 11 Σεπτεμβρίου. Τη Νίσυρο δεν την περπάτησα. Μα μα το Θεό, τον Στρατή τον συνάντησα, τον ξέρω και τον βλέπω παντού. Είναι όλα αυτά που περιμένει κάθε θηλυκό από το αρσενικό, και που δεν γίνεται να εκπληρωθούν. Ο Στρατής της Τζαννής είναι το αρσενικό αρχέτυπο της πατριατριαρχικής κοινωνίας που είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να σταθεί στο ύψος των συναισθηματικών και πνευματικών αναγκών κανενός θηλυκού; της γυναίκας του, της οικογένειας του. Και συνάμα, εμείς τα θηλυκά σαν ατελείωτα δημιουργικά πλάσματα, βρίσκουμε τρόπους να συμφιλιωθούμε με αυτή την πραγματικότητα. Βρίσκουμε τρόπους να γλύφουμε τις πληγές και στερημένες να στολιζόμαστε και να πλάθουμε οικογένειες.
Γράφοντας για ένα ήδη πολυσυζητημένο βιβλίο δεν είναι απλό. Τα κύρια στοιχεία του μυθιστορήματος, χαρακτήρες, χρονική και κοινωνική τοποθέτησή, έχουν ήδη καλυφθεί και συζητηθεί.
H έμπειρη συγγραφέας παρότι δημοσιογράφος, έχει βαθιά κατανοήσει ότι η αλήθεια είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τα γεγονότα. Οι αναγνώστες φυσικά θέλουν να ανακαλύψουν την αλήθεια στα: γιατί, πως οδηγήθηκε, για ποιο λόγο, τι έφταιξε, πως το άντεξε κτλ.
Στη ζωή δεν έχει τόσο σημασία το τι συμβαίνει αλλά το πως το διαχειριζόμαστε, και σε αυτό ακριβώς μιλάει η συγγραφέας που χρησιμοποιεί άριστα “συναισθηματικά αγκίστρια” και μας “αρπάζει” και μας κρατάει παρακαλοθούντας τα βιώματα των χαρακτήρων της.
Η ανάλυση του έργου από τεχνική άποψη, πλοκή, υποπλοκές, το λεγόμενο στο κινηματογράφο “inciting incident”, δηλαδή το καταλυτικό επεισόδιο, η κρίση που επακολουθεί, ο ρυθμός που εναλλάσσονται οι σκηνές; θα αποκάλυπτε ένα έργο έτοιμο να ειπωθεί κινηματογραφικά και χωρίς λόγια.
Κλείνω λέγοντας ότι διαβάζοντας το μυθιστόρημα της Ιουστίνης, δεν μπορώ παρά να προσμένω τις καλοκαιρινές γυναικείες συζητήσεις στην Ελλαδα για το “τι θα έκανες εσύ αν ήσουν η Τζαννή και η Μαργαρίτα? Γιατί ο Στρατής δεν εμφανίστηκε ποτέ?”
Κάθε άνθρωπος κάνει αυτό που θεωρεί “σωστό” αλλά μοιραία από την δική του την οπτική γωνία και κοσμοθεωρία.
Σημερα θελω να αλλαξω θεμα. Η κατασταση εδω εχει ως εξης: Ολημερις φτυαριζουμε, τη νυχτα ριχνει χιονι. Και δεν το κρυβω οτι με εχει κουρασει πολυ. Φοβαμαι οτι οσο ασχολουμαι μαζι του τοσο θα με καταδυναστευει. Ξεφευγω λοιπον για λιγο για να μιλησω για την αγαπη των μπλογκοφιλων.
Συγκεκριμενα για την αγαπη δυο κυριὠν. Η μια ειναι η σχολιαστρια με το ονομα Μαρθα που γραφει απο το βορεινο Σικαγο. Η αλλη ειναι η γνωστη μας και αγαπημενη Καναδεζα του ακομα πιο βορεινου Μοντρεαλ. Η πρωτη με σκεφτηκε οταν ηταν σε διακοπες στην Θεσσαλονικη. Μπηκε σε ενα βιβλιοπωλειο και αγορασε το βιβλιο που εγραψε η δευτερη και που δεσποζε σε ολες τις προθηκες,
Επιστρεφοντας στην Αμερικη η Μαρθα μου ταχυδρομησε το βιβλιο. Αρχισα να το διαβαζω πριν δυο εβδομαδες, κλεφτα τα Σαββατοκυριακα. Το Σαββατοκυριακο ομως της μεγαλης χιονοθυελλας, εκει διπλα στο τζακι, ολοκληρωσα την αναγνωση του.
Δεν μπορουσα ποτε να φανταστω ποση δουλεια εκανε η Καναδεζα φιλη μου περσυ οταν ειχε παει και ειχε καθησει με τις εβδομαδες στη Ροδο. Εγω νομιζα οτι εκανε μπανακια και βιζιτες σε φιλους. Εκεινη ομως μελετουσε κι εγραφε. Μια Επτανησια στα Δωδεκανησα. Μελετησε την ιστορια, τα ηθη, τα εθιμα, και εγραψε την ιστορια της Τζαννης απο την Νισυρο. Εγραψε την ιστορια της Μαργαριτας που προδοθηκε απο μια αγαπη, και ομως συνεχισε να ζει γιατι οπως ειπε: Η ζωη ειναι μεγαλυτερη απο την αγαπη. Δεν ξερω αν αυτη η εκφραση ειναι της συγγραφεως, η αν ανηκει στην ηρωϊδα της. Και φανταζομαι εξαρταται απο την δυναμη και τον εσωτερικο κοσμο της καθε Μαργαριτας να πει αν η αγαπη ειναι μεγαλυτερη απο την ζωη η η ζωη μεγαλυτερη απο την αγαπη.
Εζησα λοιπον νοερα για λιγο στα Δωδεκανησα των Ιταλων δικτατορων προπολεμικα και μεταπολεμικα. Εζησα για λιγο στην Αθηνα της κατοχης μεσα απο τις περιπετειες των δυο παιδιων απο τη Νισυρο. Κι εμαθα αρκετες πολιτιστικες και πολιτισμικες λεπτομερειες που δεν τις ηξερα.
Σκεφτομαι οτι οταν κατι γινεται στον κοσμο δεκα η εικοσι χρονια πριν ερθουμε εμεις στον κοσμο, φαινεται τοσο μακρυνο και αγνωστο μονο και μονο γιατι δεν το εχουμε ζησει. Τα ηθη και τα εθιμα, οι σκεψεις και οι πραξεις των ανθρωπων που εζησαν πριν απο μας φανταζουν σαν να υπηρξαν στατικα καπου στο παρελθον. Οι διηγησεις των συγγραφεων οπως εδω της Ιουστινης, μας βοηθανε να τις δουμε νοερα σε εξελιξη. Να αντιπαραβαλλουμε πολιτισμους και να συγκρινουμε ιστοριες. Να απορησουμε με την εξελιξη και να αναλογιστουμε μια ζωη στο παρελθον και σε αλλες κοινωνιες.
Η σημερινη γραφη δεν αποτελει κριτικη. Αυτα τα αφηνω για τους ειδικους. Στην φιλη μου την Ιουστινη που γνωρισα τον Δεκεμβρη, θελω να ευχηθω να μας χαριζει παντα ωραιες στιγμες με τα βιβλια της. Και καθε καινουργιο βιβλιο να ειναι καλυτερο απο τα προηγουμενα, οπως τουτο δω. Και την ευχαριστω για οσα εμαθα.
Και ενα μεγαλο ευχαριστω στην Μαρθα που εστω κι αν δεν εχει μπλογκ, ειναι ενα μεγαλο κομματι της μπλογκογειτονιας. Και μια απιστευτα γενναιοδωρη γυναικα. Τις δυο αγαπημενες μου φιλες, τις φιλω γλυκα.
Δεσποινάριον http://despinarion.wordpress.com/
Η όμορφη φωτογραφική προσαρμογή του αποσπάσματος ανήκει στη Μαρίνα Καβαλιεράκη
Το Τζαννή το ήξερα γι ανδρικό όνομα. Στα Δωδεκάνησα είναι και γυναικείο. Για την αγάπη των άλλων. Από τη Νίσυρο στη Ρόδο και μετά στην Αθήνα. Πιο πριν και σε όλο το βιβλίο παρούσα η Αμερική. Η Νέα Υόρκη. Και στο βάθος η Πόλη. Η θάλασσα ανάμεσα τους.Δυο κοπέλες, η Μαργαρίτα και η Ματούλα δένονται από μικρές με μια μοναδική φιλία, φιλία χωρίς διακυμάνσεις, χωρίς προδοσίες. Τα χρόνια της ιταλοκρατούμενης Δωδεκανήσου.
Το βιβλίο, αν και δωρικό, όπως γράφτηκε, έχει μια πολυπλοκότητα και είναι πολυεπίπεδο. Αγγίζει και αναλύει σχέσεις των ζευγαριών που η ανάγκη ή ο έρωτας τα έσμιξε αταίριαστα.
Αναλύει τα αυστηρά ήθη της μητριαρχικής κοινωνίας των Δωδεκανήσων, την προσήλωση στο καθήκον, στην οικογένεια, στην αγάπη.Φόντο η θάλασσα, ο μισοχαμένος πατέρας, η μικρή κοινωνία, το ηφαίστειο που στον κρατήρα του η Τζαννή, ως νέα Πυθία, ανασαίνοντας τις αναθυμιάσεις, ψάχνει να μαντέψει το καλύτερο για την οικογένεια της.Ο Αθανάσης με την προσήλωση του στην οικογένεια, η Ματούλα που ακολουθεί τον έρωτα άδολα και αυθόρμητα κι εκείνος της χαρίζεται.
Το βιβλίο της Ιουστίνης Φραγκούλη μιλάει για την αγάπη. Για τα διλήμματα της. Για τον ξενιτεμό, για την αυτοθυσία.Είναι η ζωή μεγαλύτερη από την αγάπη? Αυτό είναι το ερώτημα που θέτει το βιβλίο.Για τον Αθανάση που αρνείται να αρραβωνιαστεί επίσημα επειδή είναι πιστός στα πατροπαράδοτα ήθη, τελικά επιστρέφει στην αγάπη του στην οποία έμεινε πιστός.
Ο Γεράσιμος διαλέγει τη ζωή μακριά από το πατρογονικό νησί , ψάχνει να βρει την αγάπη αλλά στο τέλος παραδίνεται στη ζωή και ακολουθεί την τύχη του, προδίδοντας την αγάπη του για χάρη της αναρρίχησης.Για την Πατρικία που η ζωή τη λύτρωσε από το άγχος της αριστοκρατίας, για το Στρατή που αψήφησε οικογένεια κι αγάπη για να φύγει μακριά, όπως ο Σταύρος στο "Αμέρικα, Αμέρικα", , για την Μαργαρίτα που αποζητά την αρμονία και την αξιοπρέπεια μέσα από τη θυσία της. Διότι ξέρει με τη σοφία της πως η ζωή είναι μεγαλύτερη από την αγάπη και σε παρασύρει στο πέρασμα της με την ορμή της.
Η Αμερική είναι ο τελικός προορισμός, η λύτρωση την οποία η οικογένεια περίμενε τόσα χρόνια με τη μορφή του πατέρα.Το βιβλίο της Ιουστίνης Φραγκούλη μιλάει για μια αληθινή ιστορία που τη γέννησε η Νίσυρος, μεγάλωσε στη Ρόδο, ενηλικιώθηκε στην Αθήνα και έβλεπε στα όνειρα της την Αμερική.
Σήμερα δημοσιεύθηκε στο Εθνος της Κυριακής το κείμενό μου για το βιβλίο της Ελλης Παππά Ο Λένιν χωρίς λογοκρισία και εκτός μαυσωλείου, το οποίο θα κυκλοφορήσει εντός των ημερών από τις εκδόσεις «Αγρα». Ιδού το δημοσίευμα, με τίτλο «Αριστερά έπεσε»ο Νίκος Μπελογιάννης:
Ενα πολύ ωραίο δημοσίευμα επί του ίδιου θέματος, έχει η «Αυγή» αναζητήστε το
Το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος στο πλαίσιο κύκλου εκδηλώσεων που οργανώνει με αφορμή την Εθνική Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος (27 Ιανουαρίου)
οι Εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ και η Ελληνοαμερικανική Ένωση
σας προσκαλούν
την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2010 ώρα 20.00 στο θέατρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης σε εκδήλωση για την παρουσίαση του νέου ποιητικού βιβλίου του Ιωσήφ Βεντούρα
Κ Υ Κ Λ Ω Ν Ι Ο
Θα μιλήσουν οι ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ, Ποιητής ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΚΚΙΝΟΣ, Ιστορικός, Παν. Αιγαίου ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗΣ, Ποιητής ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Κριτικός
Αυτή η ανάρτηση είναι αφιερωμένη εξαιρετικά στο Κυκλάμινο/ Κατερίνα Παπαθεοδώρου για το υπέροχο βίντεο που έφτιαξε με το βιβλίο μου στα χιόνια. Οσα ευχαριστώ κι αν της εκφράσω δεν θα είναι αρκετά. Ενα δάκρυ συγκίνησης μόνο.
“Η τέχνη και οι διάφορες τέχνες στο σύνολό τους και μέσα στην ιστορία τους, συγκροτούν ανοίγματα, μας χαρίζουν ανοίγματα και συμβάλλουν στην ποιητικότητα του κόσμου που περιέχει και ξεπερνάει την ποίηση. Αστερισμοί του ανήκουστου, του αφανούς, του ανίδωτου, βοηθούν εμάς τους θνητούς όχι να νικήσουμε το θάνατο και να εγκατασταθούμε στην αιωνιότητα, αλλά να τον παραδεχτούμε, να τον ζήσουμε και να τον αναλάβουμε με φιλικότητα...” Έγραψε κι έφυγε. Αρχές της εβδομάδας έφτασε το βιβλίο του “Το άνοιγμα στο επερχόμενο και Το αίνιγμα της τέχνης” απ' τις εκδόσεις “Νεφέλη”. Στα μέσα της εβδομάδας, η είδηση: Ο Κώστας Αξελός πέθανε. Πλήρης ημερών, λέει. Αλλά τί θα πει “πλήρης ημερών” για έναν δικό σου άνθρωπο; Και τί θα πει “πλήρης ημερών” για τον Αξελό, εντέλει; “Η εποχή μας έχει πέσει χαμηλά και η φιλοσοφία ζει το τέλος της. Μετά από αυτήν υπάρχει χώρος για μια ανοιχτή ποιητική σκέψη”. “Έρωτας είναι η αναζήτηση που έγκειται στη συνάντηση και τη μη συνάντηση με τον άλλον”. “Το θηλυκό είναι το ήμισυ του κόσμου. Κάτι πολύ κυρίαρχο, όχι σε επίπεδο διάκρισης φύλων, άντρας – γυναίκα. Είναι σαν δύο δυνάμεις στον κόσμο. Η σχέση με το θηλυκό είναι ένα από τα σημεία συνάντησης των ανθρώπων μεταξύ τους και με τον κόσμο, και μαζί και απομάκρυνσης. Δεν μπορεί ποτέ να πραγματοποιηθεί η απόλυτη συνάντηση αρσενικού και θηλυκού”. “Υπάρχει κρίση πολιτισμού, κρίση στον ψυχισμό των ανθρώπων, σε όλον τον κόσμο”. “Να παίξουμε το παιχνίδι. Αφήνοντας τον εαυτό μας να παρασυρθεί από το παιχνίδι του χρόνου... Οχι για να περάσει ο χρόνος, αλλά για να περάσουμε μαζί με τον χρόνο”... Ναι, “σε μας εναπόκειται να μάθουμε να παίζουμε το παιχνίδι από το οποίο δεν μπορούμε να ξεφύγουμε”, “να ζεις με ορμή τη ζωή σου και να ετοιμάζεσαι ήρεμα για τον θάνατο. Με επιθυμίες ανεκπλήρωτες”. Ακόμα και τώρα “φεύγοντας” μας παρηγορεί για το “επερχόμενο”, μαθαίνοντάς μας ασκήσεις αναπνοής, και την αξιοπρεπή ήττα της μισοτελειωμένης κίνησης, την τολμηρή απόγνωση της μη συνάντησης, την σοβαρότητα που θα πρέπει να διαθέτει, ακόμα και με το προαναγγελθέν φινάλε, το Παιχνίδι. 'Η παίζουμε ή δεν παίζουμε, σαν τα παιδιά, με την ίδια σοβαρότητα, την ίδια μάταιη απεγνωσμένη ελπίδα. Ε ναι, αυτό είναι το καλύτερο αναμενόμενο φινάλε. Μα το αίνιγμα και με το άνοιγμα. Στο επερχόμενο. Ας είμαστε περίεργοι, σάμπως και κάτι άλλο μας απομένει; Θα υπάρχει πάντα η Ποίηση. Κι αυτή η ανήκουστη, ανίδωτη, Ποιητικότητα του Κόσμου. Την σύντροφό του σκέφτομαι. Η Κατερίνα Δασκαλάκη, η τυχερότερη και η πλέον άτυχη στον κόσμο. Αλλά και τόσα χρόνια δίπλα του; Ποιητική Καθημερινότητα, Παράδεισος Γήινος ανοιχτός στο Ενδεχόμενο. Γεμάτη ζωή, να φεύγεις και να τα έκανες όλα, ως όφειλες... Επειδή μάλλον δεν υπάρχει μάταιη παρτίδα.
Να μην ξεχάσω να συγχαρώ (έστω από δω) την Θεοφανία Ανδρονίκου Βασιλάκη! (Ήμουνα στα χιόνια, στην αυλή, στην Ζαγορά, Θεοφανία μου, όταν άκουσα την διαφήμιση στο Άλτερ!) Μόνο εσύ ξέρεις πόσο χάρηκα! Συγχαρητήρια και πάντα εμπνεύσεις! Θα τα πούμε!... Ως τότε... να μου φιλήσεις τον μπαμπά! Όκευ;
Γιώτα Ο Αντωνάκης! Είπαμε πως το σεξ μαζί του είναι όπως το σιδέρωμα... γίνεται κάθε Σάββατο και είναι αδύνατο να το γλιτώσω. Η μόνη μας συζήτηση είναι για λεφτά, για τα παιδιά και το μενού της ημέρας, ό,τι ακριβώς δηλαδή αναφέρω και στη μαμά Ανδρονίκη. Ευτυχώς δεν είμαι αναγκασμένη να κάνω και σεξ μαζί της κάθε Σάββατο. Σ' αυτό τουλάχιστον τη γλίτωσα!
Τζένη Η μητέρα ήθελε να με δει δικηγόρο, γιατρό, «διπλωμάτη, βρε αδελφέ, θα το αντέξω». Το πρώτο ελαφρύ εγκεφαλικό το έπαθε όταν αρνήθηκα να δώσω στο πανεπιστήμιο και αποφάσισα να γίνω αεροσυνοδός. Το δεύτερο, πιο βαρύ, το έπαθε όταν τα έφτιαξα μ' ένα χορευτή! Εγώ όμως το έπαθα όταν δεν κατάφερα να μπω σε αεροδρόμιο ούτε για να κουβαλάω βαλίτσες.
Μυρτώ Πρέπει να διαλέξω για ποιον θα πάω φυλακή... Για τον αναίσθητο γλοιώδη προϊστάμενό μου ή για την επί τρία συνεχή χρόνια ταλαιπωρία μου ονόματι «Νίκος»; Αν φτάσω στο σημείο να γίνω πανελλήνια είδηση και υπόδικος σε μια από τις εξαιρετικά, ομολογουμένως, ευάερες και ευήλιες φυλακές αυτής της χώρας, να το έχω ευχαριστηθεί τουλάχιστον...
Ρούλης Ο Γιαννάκης! Που να μη σώσει, πάλι εξαφανισμένος είναι! Τι θα κάνω πια η έρημη; Τρία χρόνια μαζί και ακόμη να παραδεχτεί ότι του αρέσουν οι άντρες. Όχι, του αρέσει η Κλόντια Σίφερ, αλλά επειδή μένει μακριά, βολεύεται μ' εμένα. Λίγο φιλότιμο να είχε, τώρα θα έψαχνα για νυφικό...
Μια παρέα, τέσσερα γενέθλια, τέσσερις διαφορετικοί άνθρωποι. Λίγο πριν από τα τριάντα ανακαλύπτουν με τρόμο ότι τίποτε απ' ότι ονειρεύτηκαν στα δεκαπέντε τους δεν έγινε πραγματικότητα και αποφασίζουν να κάνουν τη δική τους -ξεχωριστή για τον καθένα- επανάσταση, μια ανάσα πριν από την οριστική τους είσοδο στον εφιαλτικό κόσμο... των ενηλίκων.
Το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη και οι Εκδόσεις Πατάκη σας προσκαλούν στα 30 χρόνια συγγραφικής παρουσίας του Μάνου Κοντολέων, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Πολύτιμα δώρα.
Θα μιλήσουν: Αγγελική Γιαννικοπούλου Γιάννης Παπαδάτος
Μουσική Κώστας Χριστοδούλου
Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2010 στις 19.30 στο νέο κτήριο του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη (πρώην Γαλλικό Ινστιτούτο Πειραιά) 2ας Μεραρχίας 36, Πειραιάς
Πρόσκληση Παρουσίαση του νέου βιβλίου της Εύας Στάμου, ‘Μεσημβρινές Συνευρέσεις’ (Εκδόσεις Μελάνι) θα γίνει την Τετάρτη 3 Μαρτίου, στις 20.30 στο βιβλιοπωλείο Ιανός (Σταδίου 24). Ομιλητές θα είναι ο Αλέξης Ζήρας (Πρόεδρος Εταιρείας Συγγραφέων), η Ελένη Γκίκα (συγγραφέας, κριτικός εφ. ‘Εθνος’), Λάμπρος Σκουζάκης (κριτικός εφ. ‘Ελευθεροτυπία’)
25 συγγραφείς απαντούν στο ερώτημα για το είναι και έχειν... μετά την κρίση με αφορμή το νέο έτος 2010
«E» 24/12/2009
Μοιάζει να έχει γίνει ο κωδικός της ζωής μας: Κρίση. Την ακούμε «αναφανδόν και κατ’ εξακολούθησιν» πάνω από έτος! Και σαν να μην έφτανε αυτό, και κρίση... αξιών και μέλλουσα... κρίση (το 2012 οι διάφορες Κασσάνδρες δεν τοποθετούν το τέλος του κόσμου;). Το θέμα όμως άναψε σαν πινακίδα από Νέον «Μετά τον σεισμό». Είναι Σαββατοκύριακο και με απόλαυση διαβάζω τον αγαπημένο μου συγγραφέα. Χαρούκι Μουρακάμι. «Μετά τον σεισμό» ο τίτλος, δεν ξέρω γιατί όμως κάθε φορά επιμένω να διαβάζω «μετά την κρίση».
Ενδεχομένως επειδή του πάει η... κρίση, όλοι του οι ήρωες «μετά μια κρίση», αιφνίδια και απρόσμενη κιόλας, φτάνουν στο τέλος της γης, ως το κουκούτσι της ζωής, του εαυτού τους και του κόσμου. Ενδεχομένως και να μου πάει κι εμένα η... κρίση!
Επειτα από κάθε κρίση έβγαινα πιο δυνατή, πιο καθαρή, πιο... κοντά τον άγνωστο εαυτό μου, έτσι ώστε έφτασε η εποχή που να ακούω «κρίση» και να τη θεωρώ κάτι σαν... καβαφικό σκαλί, όπα λέω από μέσα μου, αλλάζουμε επίπεδο, ας ζοριστούμε, νικάμε την εντροπία, τώρα! Εξάλλου ένα δεν γίνεται να χαθεί «μετά την κρίση», την όποια κρίση. Ο εαυτός μας. Αυτό που είμαστε, κι αυτό που... είναι.
Τα «έχω» έρχονται και παρέρχονται (όπως τα «θέλω»). «Ολοι μας ανεξαιρέτως πλάσματα περιορισμένης διάρκειας: τελικά όλοι θα νικηθούμε» όπως γράφει ο Μουρακάμι. Αλλά όπως είπε τόσο εύστοχα ο Ερνεστ Χέμινγουεϊ, το αληθινό μεγαλείο της ζωής μας δεν βρίσκεται στον τρόπο που κερδίζουμε, αλλά στον τρόπο που χάνουμε. «Μπορεί να χάσω, αλλά δεν θέλω να το βάλω στα πόδια» θα πει ο πιο δειλός, πάντα φιλήσυχος, ήρωάς του.
Κάπως έτσι βγήκε το θέμα μας: Ο,τι αξίζει και θα διασωθεί. Τα περιττά, μπελάς κι ομίχλη! «Μετά την Κρίση» συσκέφθηκαν μαζί μας, είκοσι πέντε συγγραφείς. Με απώτερο σκοπό εκείνο το πανάρχαιο «να έχεις ή να είσαι» του Εριχ Φρομ. Τριάντα χρόνια μετά, τόσο ερώτημα φλέγον.
Βγήκε από το στενό και πλησίαζε. Με σκυφτό το κεφάλι. Σα να τον βοηθούσε το βάρος του στο περπάτημα. Με τα χέρια στις τσέπες του παντελονιού του. Ή κρύωνε ή τα έκρυβε. Συνηθισμένη φιγούρα σε ασυνήθιστη ώρα. Έφθασε στο πάρκο και κοντοστάθηκε. Κάτι έψαχνε. Ή κάτι φοβόταν. Κοίταζε γύρω του. Ίσως κάτι έχασε. Ή τα έχασε όλα. Ή έχασε εκείνο το ένα που ήταν όλη του η ζωή.
Το μαγαζί με τα ρούχα. Δεν το ‘χει ξανακάνει εκεί. Ποτέ τόσο κοντά στο σπίτι. Διασχίζει τον δρόμο ήρεμα. Κατευθύνεται στο παράρτημα με τα γυναικεία εσώρουχα. Στέκεται λίγο, ότι δήθεν κοιτάζει, ύστερα παίρνει ένα τυχαίο στα κρυφά, ξεκολλάει γρήγορα την ασφάλεια και το βάζει βαθιά στην τσέπη του παντελονιού της. Το κάνει συχνά - «έκπτωση των πέντε δακτύλων» το ονομάζει.
Ωρες τώρα περπατάει μονάχη της. Μπορεί και μέρες. Κάτι ζητά. Μα το ξέχασε. Δεν κοιμάται. Δεν τρώει. Διψά μόνο. Μια δίψα που της ξεριζώνει τα σωθικά. Κι αν τύχει και βρεθεί κοντά σε πηγή, το νερό γίνεται στάχτη. Μόνο το ποτάμι που περνά δίπλα της έχει άσπρα καθαρά νερά. Όμως δεν μπορεί να το φτάσει. Όσο κι αν προσπαθεί, το ποτάμι γλιστρά και φεύγει, απομακρύνεται. Και ονειρεύεται μια μέρα να μπει ολόκληρη στα άσπρα καθαρά νερά, να την πάρουν μαζί τους.
Τελείωσε η κρίση, το γράφουν και οι εφημερίδες. Εντάξει, δε το πολυπιστεύω ότι τελείωσε γιατί στις πιο μέσα σελίδες έχουν άλλο ένα θέμα για μια αυτοκτονία ενός ακόμη νεόπτωχου. Αυτός τουλάχιστον αναχώρησε με στυλ. Βούτηξε από την ταράτσα και σημάδεψε την οροφή του λεωφορείου που περνούσε από κάτω.
Πώς να το ξεστομίσει, πες μου πώς; Πώς να την αντικρίσει την καλομαθημένη του Πένυ, που την παραίτησε από τη δουλειά της για να του μεγαλώσει τα παιδιά; Που της έφτιαξε ολόκληρο μέγαρο στην Ερυθραία με κήπους και πισίνα εξαγοράζοντας τη μοναξιά της με ανέσεις;
Η άνοιξη έχει μπει πρόωρα, μ’ έχει αιφνιδιάσει. Κοιμάμαι πολύ και νιώθω διαρκώς άτονη και κουρασμένη. Είναι η μόνη εποχή του χρόνου που ξαπλώνω τα μεσημέρια. Ενας ύπνος γεμάτος παράξενα, πολύχρωμα όνειρα, που συνήθως συνοδεύεται από έντονες κρίσεις υπογλυκαιμίας, με τυραννάει για ώρες. Δυσκολεύομαι να ξυπνήσω, δυσκολεύομαι και να διακρίνω τ’ όνειρο από την πραγματικότητα.
Το ασανσέρ χαλασμένο και παρατημένο έτσι εδώ και καιρό. Άρχισαν να ανεβαίνουν τους ορόφους με στάση σε κάθε πλατύσκαλο. Όχι για ανάσες. Για μια αγκαλιά. Για ένα έστω φιλί. Δόση μέχρι τον επόμενο όροφο. Γέλαγαν και οι δύο στην σκέψη μιας πόρτας που μπορεί να άνοιγε ξαφνικά.
Μα, να το πάθω εγώ σ’ αυτή την ηλικία, με δύο παιδιά και τρία εγγόνια; Δεν το χωρούσε ο νους μου. Εφταιγε και η Μερόπη, η παλιά μου συνάδελφος στο υπουργείο Εξωτερικών. Ημασταν φίλες, τα γραφεία μας αντικριστά. Ηταν καλό κορίτσι, χαρούμενη, αισιόδοξη, έξω καρδιά, πατούσε γερά στη γη. Αντίθετα εγώ ήμουνα κλεισμένη στον εαυτό μου, ονειροπολούσα τον περισσότερο καιρό και πετούσα στα σύννεφα.
Η κυρία Περσεφόνη έκανε νόημα στη νύφη της να καθίσει πλάι της κι ακούμπησε αδύναμα το χέρι στο γόνατό της. Η Ερασμία, κάθισε δίπλα της ακουμπώντας τρυφερά το χέρι στα μαλλιά της πεθερά της. Εκείνη της έριξε ένα ικετευτικό βλέμμα και πήρε βαθιά ανάσα ανακούφισης. Έμειναν για λίγο σιωπηλές, κάθε μια για λογαριασμό δικό της. Στην πραγματικότητα επικοινωνούσαν σιωπηρά μεταξύ τους.
Από τα πρώτα του βήματα ο αιώνας μας πορεύεται ήδη μια βαθειά, πολύμορφη και διαρκή κρίση. Μικρά και μεγάλα αδιέξοδα, σάλος και μπέρδεμα και ρήγματα που διακόπτουν βίαια μια εξέλιξη σε πολλούς τομείς δράσης -εσωτερικής και εξωτερικής - απαιτώντας λύσεις, οι οποίες δεν σημαίνουν απαραίτητα επιστροφή στα κεκτημένα. Η «έξοδος» άλλοτε βγάζει μπροστά και άλλοτε σε χειρότερα.
Η κρίση; Ποια κρίση; Του Θεού μήπως; Αυτή που ανακουφίζει τη συνείδηση και της επιτρέπει να προσδοκά τον παράδεισο; Εκείνη που απειλεί με αδικία υποσχόμενη μια ελάχιστη Δικαιοσύνη στην τυχερή περίπτωση;
Το φως της ημέρας είχε απομακρυνθεί εδώ και αρκετή ώρα από την άχρωμη κωμόπολη και το φεγγάρι ελάχιστα ξεπρόβαλε· προτίμησε να σταθεί απόμακρα, κρυμμένο πίσω από τα σκοτεινά σύννεφα που είχαν σκεπάσει από το πρωί τους ανθρώπους.
Θα πέφτουν τ’ αστέρια των ενοχών μου και θα γκρεμίζονται φεγγάρια μες στην πλήξη ποιος απ’ τους δυο μας πρώτος θα ανοίξει την αγκαλιά απ’ τα κρυμμένα τα χαρτιά του;
Eχει περάσει περισσότερο από μία ώρα. Θαρρείς μ’ αφήνουν επίτηδες να περιμένω τόσο, για να έχω το χρόνο να το ξανασκεφτώ. Μάλλον γι’ αυτόν το λόγο έχουν βάλει απέναντί μου τούτη τη γλοιώδη ανθρώπινη φιγούρα. Ο κλητήρας κάθεται στο μικρό γραφείο του, τρίβοντας κάθε τόσο τα παχουλά του χέρια και χαμογελώντας, σε μια προσπάθεια να σκεπάσει τα χασμουρητά του. Σκέψου να του είχαν δώσει ένα πιο αναπαυτικό κάθισμα, σαν τη μαλακή δερμάτινη πολυθρόνα στην οποία κάθομαι άβολα εγώ - θα τον είχε πάρει σίγουρα ο ύπνος!
Καιρό τώρα κατασκευάζει το παραμύθι του. Ένα παραμύθι μακρόσυρτο, πλασμένο με αναμνήσεις, διαβάσματα και πολλή φαντασία. Προορισμένο να το διηγηθεί στον ίδιο του τον εαυτό.
«Ανάβλυσε λίμνη, - Aφρισε, κύλησε πάνω στη γέφυρα και πάνω από τα δάση μαύρα πανιά και όργανα, - αστραπές και βροντή, - ανεβείτε και βροντείστε - Νερά και λύπες, ανεβείτε και ανυψώστε τους Κατακλυσμούς.
Ολοι επιθυμούν να υπάρχουν, να αναπνέουν, ανεξαρτήτως υποχρεώσεων, καθηκόντων, αμοιβαιότητας. Ολοι αποσιωπούμε τα λάθη μας, τα κρύβουμε κάτω από το χαλί και με περισσή αφέλεια, ως να μη συμβαίνει τίποτε, βαδίζουμε από τη μία κρίση στην άλλη, πέφτουμε από τον έναν πάτο στον άλλο, χωρίς σημάδια ανάκαμψης και αναγέννησης. Φαίνεται ότι δεν διαθέτουμε τις δυνάμεις εκείνες που θα μας βοηθήσουν να βγούμε από το τέλμα και την παρακμή, από την ισοπέδωση στη δημιουργία και την «ανάσταση».
Στο crisis cafe -απέναντι από τον Οργανισμό μη εργαζομένων- ο καφές σερβίρεται αμερικάνικα, δηλαδή όσο πίνεις σου βάζουν. Παλιότερα, το μαγαζί ονομάζονταν New Boston cafe, ωστόσο μετά την κρίση και τις ατέλειωτες ουρές ανέργων, η αφεντικίνα του σοφίστηκε να το βαfτίσει crisis cafe - κι έπιασε...
Για να είμαι ειλικρινής, εδώ που τα λέμε, ποτέ μου δεν φαντάστηκα πως θα λάβαινα μέρος σ’ ένα τέτοιο event. Αλλά τι το θες; Λίγο η ηλικία, λίγο η ματαιοδοξία, λίγο όλα τα εις -ία, το αποφάσισα. Και γιατί όχι, παρακαλώ; Και νέα ήμουν, και τα γράμματάκια μου τα ήξερα, και τα αγόρια εκλιπαρούσαν ένα μου βλέμμα, και καντάδες μου έκαναν τα βράδια:
Το φως της ημέρας σκοτεινιάζει ξαφνικά, γίνεται θολό και αδύναμο, οι λαμπερές ακτίνες του ήλιου εγκλωβίζονται πίσω από ένα πυκνό σύννεφο ομίχλης που εμφανίζεται από το πουθενά, συνήθως από το πουθενά.
Εγιναν όλα τόσο ξαφνικά. Ο ήρωάς μας, που θα μπορούσε να είναι ένας σαν κι εμάς, ήταν στην κουζίνα του όταν συνέβη. Για την ακρίβεια έφτιαχνε τον πρωινό του καφέ με τη γεύση του ύπνου ακόμη στο στόμα του, όταν χτύπησε το σταθερό του τηλέφωνο.
Πάει καιρός από τότε. Ηταν πάλι τέτοιες μέρες εορτών. Βρισκόμασταν στο Λονδίνο που ήταν τόσο εντυπωσιακά στολισμένο -δρόμοι, κτίρια, πλατείες, δέντρα, βιτρίνες- που δεν μπορούσε παρά να σε παρασύρει στην εορταστική του ατμόσφαιρα. Αυτοσχέδιες ορχήστρες στις εξόδους του underground και κόσμος ξεχυμένος στους δρόμους φορτωμένος πολύχρωμα πακέτα και τσάντες με δώρα. Κι όμως ούτε καν το προσέχαμε. Τόση χαρά και φασαρία μας ενοχλούσε.
Σε δύο τόμους και σε 1000 περίπου σελίδες, κυκλοφορεί ήδη από τις εκδόσεις ΑΙΟΛΙΔΑ, ένα έργο σταθμός για τα λεσβιακά και τα ελληνικά γράμματα «Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΕΛΥΤΗΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ» του γνωστού πολυβραβευμένου ποιητή, δοκιμιογράφου και ερευνητή Δημήτρη Νικορέτζου.
Ο συγγραφέας με το γνήσιο απολαυστικό, λυρικό και ευφρόσυνο λόγο του, «δουλεύοντας με την επιμέλεια μέλισσας και την υπομονή μερμηγκιού», ύστερα από έρευνα και μελέτη 20 και πλέον χρόνων, παρουσιάζει στο πόνημά του αυτό «ό,τι συσχετίζει τον Ελύτη με τη Λέσβο και τους ανθρώπους της». Κάνει μια λεπτομερή εξερεύνηση στο τοπίο της ζωής του Ελύτη στα χώματα των προγόνων του και αποκαλύπτει τη «φυσιοκρατία της ποιητικής του», που κρατά τις ρίζες της από αυτό το κομμάτι γης, το ευλογημένο νησί που, «ίδιο πλατανόφυλλο κείτεται καταμεσής του πελάγους» τη Λέσβο. Ένα ανεξόφλητο χρέος για εκείνον, ένα «όφλημα» όπως συνηθίζει να λέει, είναι το ογκώδες τούτο έργο που γράφτηκε και διεκπεραιώθηκε «με τον ζήλο, πρωτίστως, του εραστή της λογοτεχνίας, μια προσπάθεια ερωτικής προσήλωσης, που αναθέρμαινε διαρκώς η αγάπη του συγγραφέα για τη Λέσβο και τον ποιητή».
. Διαβάζοντάς το, ο αναγνώστης ανακαλύπτει μια σειρά από κείμενα, συνεντεύξεις, μαρτυρίες, αναφορές, πληροφορίες, προσωπικές κι ανθρώπινες στιγμές του ποιητή καθώς και μια σύνοψη καταθέσεων και ειδήσεων από μνήμες αποκλειστικά Μυτιληνιών φίλων και συγγενών του. Κι όλα αυτά, πλαισιωμένα από ένα αρχειακό φωτογραφικό και εικαστικό υλικό, μαρτυρούν τη συναισθηματική κυρίως επαφή και την πολύχρονη σχέση του Ελύτη με το νησί της καταγωγής του.
Το βιβλίο τούτο είναι για τον συγγραφέα, όπως λέει ο ίδιος «μια πνευματική παρακαταθήκη, μια πολύτιμη προσωπική κιβωτός. Ίσως το βαθύ κίνητρό του να ήταν ο θαυμασμός –ή και το δέος- για τον ποιητή, που εμψύχωνε την πίστη και την αντοχή του» και μ’ αυτό ήθελε να οικοδομήσει στη Λέσβο «ένα φιλολογικό προσκυνητάρι» για όλους εμάς.
Το 2006, ο Δημήτρης Νικορέτζος μ’ ένα άλλο πολύ αξιόλογο έργο του όπως είναι το βιβλίο του «Αγαπητέ μου Tériade», κατόρθωσε και πάλι να καταθέσει, με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, να φέρει στο φως και να κάνει γνωστά ανέκδοτα γράμματα του Οδυσσέα Ελύτη στον E. Tériade. Καταφέρνοντας, με τον τρόπο αυτό, οι επιστολές βαθιάς εκτίμησης και αγάπης του ποιητή Ελύτη προς τον μεγάλο τεχνοκριτικό και εκδότη Tériade, να γίνουν κτήμα του λεσβιακού λαού και της ιστορίας του.Ο κ. Δημήτρης Νικορέτζος βάζει, λοιπόν κι άλλο ένα πνευματικό λιθάρι στο κτίσμα της Λεσβιακής Γραμματείας και προσθέτει ένα μεγάλο έργο στα άλλα 23 αξιόλογα δικά του.
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ν...
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ν...
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ν...
Πριν από 3 χρόνια
Το έκτο μου "παιδί"...
Για σένα χόρευαν τα πουλιά, πατέρα...
Κατερίνα Σταματίου - Παπαθεοδώρου (Δε.Στα.Πα;)
ΗΡΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΒΟΛΟΣ
Για σένα χόρευαν τα πουλιά, πατέρα...
Αν σας ενοχλεί το κυκλάμινο, κλείστε το κουμπάκι. Είχα καιρό να τ' ακούσω και δεν θέλω να το σβήσω! Έχει κι αυτό τα κεκτημένα δικαιώματά του!
12 χρόνια μετά ...
-
...Δεν σε ξεχάσαμε... "παππού", αλλά άλλαξαν τόσα πολλά εδώ στη γη...
Τίποτα δεν είναι ίδιο με το πέρ' σι, ούτε με το τότε...
Ίδια παραμένει η αγάπη μας...
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ...
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ...
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ...
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ...
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ν...
2021
-
2021 και η google μας ενημέρωσε πως θα διαγραφούν λογαριασμοί που είναι
ανενεργοί, πάνω από δυο χρόνια.
Τρέχα γύρευε, τώρα.
15 χρόνια δουλειάς, (ήμαν ...
