Η εφημερίδα Θεσσαλία και ο κύριος Βογιατζής με κάλυψε ως προς την εκδήλωση - συζήτηση που έγινε στο Public με προσκαλεσμένο τον Μάνο Ελευθερίου.
Εν συντομία θα αναπτύξω και κάποιες άλλες ερωτήσεις που μου άρεσαν πολύ οι απαντήσεις του και συμφωνούσα απόλυτα!
Μία καθηγήτρια του Πανεπιστημίου (δεν θυμάμαι ονόματα και συγγνώμη γι' αυτό) του είπε ότι:
-"Το μεσημέρι σας είδα στις ειδήσεις του TRT (κι εγώ τον είχα δει) και είπατε στον κ. Σωτήρη Πολύζο ότι ο Ανθολόγος του μέλλοντος θα γράψει για σας το πολύ τέσσερις γραμμές, ενώ για τον Καβάφη (κ.λ.π.) θα γράψει δύο σελίδες, μία σελίδα, μισή σελίδα κ.λ.π. Μου φάνηκε ότι τα λόγια σας έβγαζαν ένα παράπονο...
- "Ναι..." συμφώνησε ο Μάνος Ελευθερίου κουνώντας το κεφάλι του, χαμογελώντας.
Και συνέχισε η καθηγήτρια:
-Έμαθα για την εκδήλωση και είπα στους μαθητές μου αν θέλουν να έρθουν κι αυτοί (και ήρθαν και μπράβο τους!) διαπίστωσα ότι πολλά παιδιά δεν ήξεραν πολλά για σας! Θα ήθελα να σας ρωτήσω, από που μπορεί να ξεκινήσει κανείς, ώστε να μάθει το έργο σας, που δεν είναι γνωστό;
(Κάπως έτσι, τέλος πάντων, ήταν η ερώτηση)
Κι εκείνος... κάτι απάντησε, αλλά δεν έδωσε ούτε την αρχή του, ούτε το τέλος! Αν ήταν άλλος όμως... θα άρχιζε και δεν θα τελείωνε! Ότι πρόλαβε να πει, το είπε ο Σωτήρης Πολύζος, κι αυτόν δεν τον άφησε. Πρότεινε ν' αρχίσουν οι μουσικοί και συγκινημένος τους άκουγε και χειροκροτούσε. Κάποια στιγμή τον είδα να σκουπίζει και τα μάτια του. Δεν ξέρω ποιος άλλος το πρόσεξε. Αυτός είναι ο Μάνος Ελευθερίου!
Α, ναι! Είπε κι ότι μέσα στα μυθιστορήματά του κρύβει και δική του ζωή, αλλά αυτό μόνο οι γνωστοί ή ένας έξυπνος αναγνώστης μπορεί να το καταλάβει...
Μία κυρία, δεν την είδα (φωνή άκουγα απ' τις σκάλες) τον ρώτησε:
-"Θα ήθελα να μου πείτε για τα ευπώλητα. Εγώ δεν τα διαβάζω, αλλά ποιά είναι η γνώμη σας γι' αυτούς που τα διαβάζουν; Γιατί πρέπει να κατηγορούμε το κοινό τους;
Εκείνος χαμογέλασε και είπε:
-"Ευτυχώς που υπάρχουν τα ευπώλητα και ζουν οι εκδοτικοί οίκοι! Αλλιώς δεν θα υπήρχαν και τα άλλα, που τα διαβάζουν λίγοι!
Κάπου εκεί είπε και το "σιγά - σιγά", θα φτάσουν και στα άλλα, τα ξένα, τα μεταφρασμένα κ.λ.π.
Είπε ότινομίζει ότι αυτοί οι συγγραφείς που γράφουν κάθε χρόνο είναι εγκλωβισμένοι ήδη σε μια φυλακή και η φυσιογνωμία του συγγραφέα περιορίζεται.
Κάπου εκεί είπε και ένα παράδειγμα για μια κυρία πολύ πλούσια που ζητούσε να της κάνουν τα Άπαντα του Ρίτσου σ' ένα χρώμα που θα ταίριαζαν με το σαλόνι της... αλλά δεν της κάνανε την χάρη, όσα λεφτά κι αν είχε! Είχε μάλιστα και ένα κομμάτι ύφασμα, δείγμα του χρώματος που ήθελε!
Είπε γενικά για χρυσόδετους τόμους που στολίζουν βιβλιοθήκες και μου θύμησε "Κάποιον" που όταν εξέδωσα μόνη μου και με δάνειο μάλιστα, το "Γράμμα στη μάννα με δύο ν" το 98, την πρώτη έκδοση και έμοιαζε με φάκελο Ταχυδρομείου, μου είπε ότι αυτό το βιβλίο δεν μπορεί να σταθεί σε καμιά βιβλιοθήκη... κ.λ.π. κι όμως αυτό το βιβλίο στάθηκε σε πολλές καρδιές ανθρώπων! Πάλι φωτοτυπίες δίνω, σε όποιον μου το ζητάει.
Είπε ότι στο βιβλίο αν δεν σημειώσεις, αν δεν γράψεις πάνω του, δεν το έχεις διαβάσει! κι εκεί χάρηκα ΤΟΟΟΣΟ πολύ που βιάζω τα βιβλία μου! (Χώρια η φωτογράφηση! Της Ιουστίνης κάνανε και μπάνιο, γεμίσανε άμμο, τα τίναξα, τα άπλωσα, τα στέγνωσα και μετά τα χάρισα στην βιβλιοθήκη του χωριού μου γρήγορα, σε πιο προσεκτικούς αναγνώστες, για να σωθούν και να γλυτώσουν από μένα! Δεν άντεχαν άλλη βουτιά, ούτε ανάβαση στο βουνό!)
Ένας κύριος (απ' την σκάλα κι αυτός - είχε πολύ κόσμο, αλλά εγώ δεν είχα ορατότητα εκεί που καθόμουνα) είπε:
-Θα ήθελα να μου πείτε, εγώ που είμαι ένας εργαζόμενος άνθρωπος και γυρίζω σπιτάκι μου τ' απόγευμα, να ξεκουραστώ, γιατί θα πρέπει να διαβάσω,
(μόλις το άκουσα αυτό, είπα από μέσα μου: "Αμάν, αυτός θα μας δείρει! Αλλά... ευτυχώς...)
τον τάδε ξένο συγγραφέα και να μην διαβάσω τον Ρίτσο που μπορώ να τον καταλάβω;
Ώπα, ανθρωπέ μου, εδώ είμαστε!
-"Σιγά - σιγά", είπε εκείνος, θα διαβάσεις και τον ξένο κ.λ.π.
(δες προηγούμενη ανάρτηση)Τον ρώτησαν και για τους μεταφραστές και πώς μπορεί κάποιος να ξέρει αν ο Τάδε ή ο Τάδε κάνει καλή απόδοση των εννοιών, κ.λ.π.
Εκείνος απάντησε πως υπάρχουν και καλοί μεταφραστές, είπε και ονόματα ( εγώ δεν κατέχω γρι, μην περιμένετε σωστά ονόματα, μπλογκ έχω, δεν έκανα ρεπορτάζ) και είπε πως υπάρχουν και κάποια βιβλία που στην μία σελίδα υπάρχει το αυθεντικό κείμενο και δίπλα η μετάφραση, οπότε, αν ξέρεις λίγο την γλώσσα, μπορείς να καταλάβεις κ.λ.π.
Αμ, δεν ξέρουμε κύριε Μάνο μου, ούτε ξένες γλώσσες, ούτε ξένους, ούτε τους Έλληνες καλά καλά!
Φυσικά αγαπάει πολύ την Ερμούπολη της Σύρου, την πατρίδα του!
Και φυσικά γράφει το επόμενο βιβλίο που θα μιλάει πολύ για Σύρο και θα έχει τίτλο:
"Πριν το ηλιοβασίλεμα".
Αυτά! Όταν θυμηθώ και κάτι άλλο, το γράφω στα σχόλια.
