41 ΧΡΟΝΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ - 77 ΤΟΜΟΙ ΘΕΣΣΑΛΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Κώστας Σπανός: «Η Θεσσαλία πέρασε δύσκολες στιγμές, αλλά δεν γονάτισε ποτέ»
"Δεν ζήτησα ποτέ κρατική επιχορήγηση" τονίζει ο εκδότης του Θεσσαλικού Ημερολογίου
***
***
Αθόρυβα και ακούραστα επί 40 χρόνια ο Κώστας Σπανός καταγράφει την ιστορία της Θεσσαλίας
Συνέντευξη στον Μενέλαο Κατσαμπέλα
«Αποτολμούμε την έκδοση γιατί διαπιστώνουμε ότι η προσπάθεια για την έρευνα του θεσσαλικού χώρου έγινε κύρια φροντίδα πολλών νέων ικανών επιστημόνων, οι οποίοι αγκάλιασαν την ιστορία και τη λαογραφία της Θεσσαλίας και ασχολούνται με μεράκι, επιμονή και σύστημα με τη συγγραφή μικρών και μεγάλων μελετών. Το πρόβλημα της πνευματικής στέγης για τους εργάτες αυτούς του πνεύματος προβάλλει άμεσο και καθοριστικό για την απρόσκοπτη συνέχεια της προσπάθειάς τους».
Το παραπάνω απόσπασμα αναγραφόταν στα προλογικά του πρώτου τόμου του Θεσσαλικού Ημερολογίου, που κυκλοφόρησε το 1980. Σήμερα, σαράντα χρόνια μετά, ο Κώστας Σπανός, ο γιος του Βασίλης και οι συνεργάτες τους, έχοντας πλέον φτάσει τους 77 τόμους του Ημερολογίου, που κυκλοφορεί δύο φορές το χρόνο, επιμένουν στην εξαντλητική ιστορική έρευνα του θεσσαλικού χώρου, αναζητώντας πρωτογενές αρχειακό υλικό, άγνωστο και ανεκμετάλλευτο. Γι’ αυτό το τεράστιο έργο μιλάει σήμερα στη larissanet ο δάσκαλος και εκδότης του «Θεσσαλικού Ημερολογίου», Κώστας Σπανός. Εστιάζει στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, τις μελλοντικές του δραστηριότητες, καθώς και τις νέες προκλήσεις που καλούνται οι Θεσσαλοί να αντιμετωπίσουν, ξεπερνώντας τες, όπως κατάφερναν πάντα.
Αναλυτικά η συνέντευξη έχει ως εξής:
• Με την πρόσφατη κυκλοφορία του 77ου τόμου, ξεκίνησε αισίως η … 5η δεκαετία παρουσίας του «Θεσσαλικού Ημερολογίου», ενός έργου ζωής για εσάς, χωρίς αμφιβολία. Πώς αποκρυσταλλώνονται στο νου σας αυτά τα 41 χρόνια έρευνας, μελέτης και καταγραφής της θεσσαλικής Ιστορίας;
Αν και βρισκόμαστε στο 41ο έτος, με 77 τόμους, νομίζω πως πέρυσι εκδόθηκε ο 1ος τόμος του «Θεσσαλικού Ημερολογίου». Η έκδοσή του ήταν ένα όνειρο, το οποίο αγκάλιασαν όλοι, σχεδόν, οι φιλίστορες. Μετρώντας τα περιεχόμενα των 77 τόμων, νομίζω πως οι συνεργάτες του τόμου, οι οποίοι είναι πολλοί, έδωσαν ό,τι καλύτερο μπόρεσαν για την ανάδειξη της Θεσσαλικής Ιστορίας. Έχουμε καλύψει πολλά θέματα και μένουν ακόμα πολλά.
• Σε ποιους τομείς της ιστορικής έρευνας να περιμένουμε ότι εσείς, ο γιος σας Βασίλης που πήρε τη σκυτάλη και οι συνεργάτες σας εστιάζουν αυτό το διάστημα την προσοχή τους ώστε να παρουσιάσουν τα πονήματά τους σε επόμενους τόμους;
Η Θεσσαλική Ιστορία αρχίζει από την Νεολιθική Εποχή, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει δυνατότητα να αναδείξουμε πολλά θέματα. Μεταξύ των στόχων μας είναι η παρουσίαση των Θεσσαλών αγωνιστών του 1821 και η έκδοση ποικίλων ανέκδοτων εγγράφων, κυρίως της περιόδου της οθωμανικής κατοχής, των οποίων οι πληροφορίες θα βοηθήσουν πολλούς στη σύνθεση έγκυρων άρθρων και μελετών. Αξίζει τον κόπο να παρουσιάσουμε τα τοπωνύμια των ορεινών οικισμών μας, διότι η γη έχει εγκαταλειφθεί και σε λίγο θα χαθούν όλα τα τοπωνύμια, τα οποία είναι η ακτινογραφία κάθε περιοχής. Να προλάβουμε να μη χαθούν, όπως χάθηκαν στην πεδιάδα λόγω του αναδασμού. Ένας άλλος στόχος μας είναι να συνεχίσουμε τη μετάφραση άρθρων ξένων ιστορικών και αρχαιολόγων τα οποία αναφέρονται στη Θεσσαλία.
• Ένα σχετικά πρόσφατο άρθρο ενός υποστηρικτή του έργου σας, αναφερόταν στις δυσκολίες για να εξασφαλίσετε το κόστος έκδοσης του περιοδικού για τη συνέχιση της κυκλοφορίας του. Πώς τα καταφέρνετε;
Όλα αυτά τα χρόνια, μοναδική βοήθεια μάς προσφέρουν οι συνδρομητές του «Θεσσαλικού Ημερολογίου». Ποτέ δεν ζήτησα κρατική επιχορήγηση. Πιστεύω πως η έκδοση ενός ιστορικού περιοδικού πρέπει να στηρίζεται στις δυνάμεις του και όχι στην κρατική ενίσχυση. Με δυσκολία, φυσικά, αντιμετωπίζω τα έξοδα, αλλά πάντα, δόξα τω Θεώ, τα καταφέρνω. Πολύ μας βοηθούν ο Δημήτρης Καλούσιος, στα Τρίκαλα, ο Γιώργος Κλήμος, στην Καρδίτσα, ο Βασίλης Πλάτανος στη Θεσσαλονίκη και ο Μιχάλης Λαφαζάνης, στον Αμπελώνα. Φυσικά και οι συνδρομητές μας, οι οποίοι μας συμπαραστέκονται πρόθυμα. Ευκαιριακά να σημειώσω ότι, από τις βιβλιοθήκες των θεσσαλικών πόλεων και κωμοπόλεων μόνο μία είναι συνδρομητής, η Λαϊκή Βιβλιοθήκη του Βόλου!
• Το τελευταίο βιβλίο που παρουσιάσατε είναι το «Λεξικό των Θεσσαλικών Βαφτιστικών Ονομάτων, 15ος-19ος αιώνας», που αντιμετώπισε μία ιδιαίτερα ενθαρρυντική ανταπόκριση από τους αναγνώστες. Πώς αισθάνεσθε για την πορεία του συγκεκριμένου βιβλίου και τί να περιμένουμε από εσάς στο άμεσο μέλλον;
Tο Λεξικό αυτό υπήρξε το αποτέλεσμα μιας 30χρονης έρευνας στους κώδικες των θεσσαλικών μοναστηριών. Οφείλω πολλές ευχαριστίες στους ηγουμένους των μοναστηριών, στο ΚΕΜΝΕ της Ακαδημίας και στο ΙΠΑ/ΜΙΕΤ για τα φωτοαντίγραφα που μου παραχώρησαν, καθώς και στον καθηγητή της Ιατρικής Κων. Μαλίζο για τα εκδοτικά έξοδα. Είμαι χαρούμενος για όσα μου έγραψαν λόγιοι και ονοματολόγοι. Αυτό υπήρξε η αμοιβή μου. Έχω έτοιμο, σχεδόν, ένα βιβλίο με τους Θεσσαλούς Κωδικογράφους (17ος-19ος αι.), οι οποίοι αντέγραψαν διάφορα βιβλία που βρίσκονται σε πολλές μοναστηριακές και μη βιβλιοθήκες, αλλά δεν έχω εξασφαλίσει πολλές φωτογραφίες με το κωδικογραφικό σημείωμα του Θεσσαλού γραφέα. Ελπίζω πως θα καταστεί εφικτό να το εκδώσω κάποια μέρα.
• Και μια ερώτηση που δεν απευθύνεται μόνο στον ιστορικό ερευνητή αλλά και στον δάσκαλο και διανοούμενο Κώστα Σπανό: Έχοντας μελετήσει βαθιά την ιστορία των Θεσσαλών, που κατάφεραν να επιβιώσουν, να δημιουργήσουν και να προκόψουν μέσα από μεγάλες δυσκολίες και ευρύτερες συγκυρίες που φλέρταραν ακόμα και με την καταστροφή, πως πιστεύετε ότι θα καταφέρουν να αντιπαλέψουν τα στοιχήματα της σημερινής εποχής που είναι αντιστοίχως ιδιαίτερα επικίνδυνα;
Η Θεσσαλία, όπως και όλη η Ελλάδα, έζησε πολλές δύσκολες περιόδους, με φτώχεια, πείνα, πανδημίες και κατατρεγμούς χωρίς να γονατίσει. Πιστοί στην οικογένεια, και στον τόπο μας, πολεμήσαμε και θα πολεμήσουμε όλες τις δυσκολίες της εποχής μας και θα προχωρήσουμε.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
***
ΠΗΓΗ
